თანამედროვე ხელოვნებასა და ძველი პერიოდის ხელოვნებას შორის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი განსხვავება გულისხმობს, რომ ხელოვნება არ უნდა ასახავდეს მხოლოდ სრულყოფილს ან ლამაზ მოვლენას თუ ფიგურას. ხელოვნების ფოკუსი შეჩერდა ასევე იმ ნეგატიურ თუ არასასიამოვნო ფაქტებსა და სიტუაციებზე, რომელთანაც საზოგადოებას ჰქონდა შეხება. ამიტომ თანამედრო ხელოვნება დაკავდა მკვეთრად და მძაფრად გამოეხატა ეს ყველაფერი, ამასთან შეენარჩუნებინა სტრუქტურა და გამოხატვის მეთოდები ყოფილიყო მარტივი. ამ აქცენტების ჩამოყალიბებას საფუძველი ჩაუყარა აფრიკული ნიღბებისა და ფიგურებისადმი ინტერესის გაჩენამ, სადაც არის მეტი ექსპრესიულობა და მკაფიო სტრუქტურა.
         II მსოფლიო ომის დაწყებამდე საზოგადოება მოიცვა ცვლილებების ახალმა ტალღამ, რაც გამოწვეული იყო არქიტექტურაში მნიშვნელოვანი ძვრებით,  საფუძველი ჩაეყარა სწორედ Art Nouveau-ს სტილის განვითარებას, რა პერიოდშიც გამოჩნდა რკინის კონსტრუქციების გამოყენება და სრულიად ახალი მიდგომა არქიტექტურის სფეროში, სადაც მნიშვნელოვანი იყო ნაგებობის დანიშნულება და არა გარეგანი იერი. ამ შეხედულებამ გამოიწვია შენობების ფასადების გამარტივებული სტილის შექმნა და ის ძველი ორნამენტები ნაგებობებს უფრო და უფრო შეუმცირდა.
        როგორც ავღნიშნეთ Art Nouveau მოიცავდა არა მხოლოდ არქიტექტურის სფეროში ცვლილებებს და ახალ ხედვებს, არამედ მხატვრობასა და მუსიკის სფეროშიც. ამიტომ მხატვრობაშიც არტისტის მუზად იქცა ისეთი ემოციებისა თუ ადამიანებისა და მოვლენების გამოსახვა, რომლებიცერთი შეხედვით ნეგატიურ არაესთეტიურ იერს ტოვებდნენ თუმცა დანახვისთანავე იწვევს მძაფრ შეგრძნებებს. ერთ-ერთ მაგალითად შეგვიძია გავიხსენოთ XIX საუკუნის მიწურულს შექმნილი ედუარდ მუნკის ნახატი "კივილი" და სხვა არტისტების ნამუშევრები.
      ყოველივე ზემოხსენებულიდან გამომდინარე, ფაქტია, რომ  Art Nouveau  ანუ თანამედროვე  ხელოვნება,  კიდევ უფრო მეტ გამოწვევას და რეალობის ახალ ხედვას ჩაუყარა საფუძველი. ეს კი ალბათ სწორედ იმ ცვლილებებით იყო გამოწვეული, რაც საზოგადოებასა და მსოფლიოში მიმდინარეობდა ეკონომიკისა და ინდუსტრიის სფეროში XIX  -ს დასასრულსა XX  საუკუნის დასაწყისში.
       
   

       ჩემთვის ძალიან საინტერესო მიმდინარეობა არის ფოვიზმი, რომელთა წარმომადგენლებს  "ველურ მხეცებს" უწოდებდნენ. ფოვისტების ძირითადი მიზანი იყო გამოეწვიათ მძაფრი შეგრძნებები და ემოციები მნახველში, რომელსაც ახერხებდნენ მკვეთრი და ინტენსიური ფერების გამოყენებით. ფოვიზმის მნიშვნელოვანი წარმომადგენელი ჰენრი მატისი არის. მის ნახატებში აშკარად ჩანს, რომ მან გამოხატვის იმ ფორმას მიაგნო, რომელიც გულწრფელად გამოხატავს და გვიჩვენებს იმ შინაარსს, რასაც თავად ავტორი დებს ნამუშევარში.
      ერთ-ერთ სტატიაში განხილულია მატისის ნახატი "მოცეკვავები" სადაც აღწერილია, რომ სწორედ ის თავისუფალი ფორმები გამოხატავენ იმ სიამოვნებასა და სიხარულს, რაც ცეკვას მოაქვს  და რაც ფოვისტების ძირითად მოტივი იყო, ყოველგვარი შელამაზების გარეშე გამოეხატათ და აღეძრათ მნახველში გულწრფელი შეგრძნებები. მათ მიერ გამოყენებული ფერები თითქოს არარეალურია, მაგრამ მათი გამოყენება ხდება განცდების სიმძაფრის მიზნით და არა მხოლოდ გარემოს აღსაბეჭდათ.
    ამიტომ ფოვისტების ნამუშევრების ხილვა ყოველთვის კაშკაშა და მძაფრ შეგრძნებებს იწვევს მნახველში, რაც აღძრავს სწორედ "სიცოცხლის სიხარული" -ის განცდებს, როგორი სახელწოდებაც აქვს მატისის ერთ-ერთ ტილოს.

    იმპრესიონისტების მიერ დაწყებული კვლევა-ძიების ტალღა, აღმოეჩინათ და გამოეყენებინათ ახალი მიდგომები, აქცენტები და ტექნიკები ფერწერაში,  განაგრძეს სხვა მხატრებმაც, რომელთაც თავიანთი აქცენტებით დასაბამი მისცეს ახალ ხედვას და თანამედროვე ხელოვნების  ახალ მიმდინარეობებს.
    პოსტ-იმპრესიონისტების არტისტმა სეზანმა, რომელმაც მიზნად დაისახა იმპრესიონისტების მიგნებებისა და საკუთარი  შეხედულებების, კერძოდ, ფორმის შენარჩუნება და წესრიგისა და წონასწორობის დაცვა.  ამიტომ მის ნამუშევრებში კარგად ჩანს ფერებისა და მკვრივი მკვეთრი ფორმების ურთიერთმიმართება, რაც საშუალებას აძლევს სეზანს, როგორც თავად სურდა, გარკვეული წესრიგი და წონასწორობა დაეცვა. ამ მიზნის მისაღწევად შესაძლოა მას კონკრეტულად არ გამოესახა რაღაც დეტალი სწორედ ისე, როგორც ეს ადრე იყო მიღებული, მაგრამ ძირითადი მიზანი მიღწეული ქონდა. მის ნამუშევრებზე დაკვირვებისას შეგვიძლია ვნახოთ, რომ შემოდის უკვე გარკვეული გეომეტრიული ფიგურები, ფუნჯის თავისებური მონასმებით, რაც შეგვიძლია მივიჩნიოთ კუბიზმის ჩანასახებად.
    პოსტ-იმრესიონისტებიდან ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია ავღნიშნოთ ვან გოგის წვლილი ფერწერაში, რომელმაც პირველმა განიზრახა თავის ნამუშევრებს გამოეხატათ თავად მხატვრის განცდები და ემოციები. ამას ის, მკვეთრი ფერებითა  და ფუნჯის მოსმის ტექნიკით ახერხებს, რომელსაც ის თავად ადარებს "სიტყვებისა და ფრაზების  თანწყობას საუბრისას, ან წერილის წერისას". მის ნახატებში გამოსახულია, თითქოს უინტერესო საგნები, მაგრამ ვან გოგის მიზანია ფერის მინიჭების საშუალებით, ნახატმა მეტი ემოცია და განცდები გამოხატოს, ვიდრე უბრალოდ მხატვრის მიერ დანახული ნივთი. ის ცვლის საგნის ზომასა და ფერს ემოციის შესაბამისი სიმძაფრის გამოსახატად. ამიტომ, ვან გოგის მიდგომა დასაბამს აძლევს ექსპრესიონიზმს.
     პოლ გოგენის მოგზაურობამ ტაიტიზე მის მიზანს ხორცი შეასხა და მის ნამუშევრებში ის აბორიგენებს და მათ ცხოვრებას წარმოგვიდგენს, იმ ფორმითა და ფერების თამაშით, რომელიც ყველაზე უკეთ გამოხატავს მათი ცხოვრების პირველყოფილობას და უშუალობას. იმ პერიოდში გოგენის გამოხატვის ეს ფორმა პრიმიტიულად და ველურად მიაჩნდათ, თუმცა გოგენი ამაზე სულაც არ ნაღვლობდა. მისმა ხედვამ საფუძველი ჩაუყარა პრმიიტივიზმის მიმდინარეობას მხატვრობაში.
    კიდევ ერთი პოსტ-იმპრესიონისტი, ჟორჟ სიერას შემოქმედებამ, რომელიც იზიარებდა იმპრესიონისტების მიგნებას ფერებსა და შუქთან მიმართებაში, დასაბამი დაუდო პუანტილიზმის განვითარებას, რაც გულისხმობს ფიგურების გამოხატვას  ფუნჯის წერტილოვანი მოსმებით.
    ერთი რამ ცხადია, რომ იმპრესიონისტებისა და პოსტ-იმპრესიონისტების მხატვრებმა მომავალი ხელოვანებისათვის მსოფლმხედველობა გააფართოვეს და დაგვანახეს, რომ ჩარჩოების მოშლა, კიდევ მეტ გამოწვევას გულისხმობს, რაც თავისთავად უფრო საინტერესო არის და კვლევისა და დაკვირვების საგანია.
   
   
     

https://www.youtube.com/watch?v=ybfGr6rnGlc The History of Impressionism

ხელოვნების ისტორიაში დადგა ეტაპი, როდესაც მხატვარი, არტისტი ხელოსნის  ჩარჩოებიდნ გამოვიდა და შეეცადა სხვა ხედვა და ტექნიკა გამოეყენებინა საკუთარ ნამუშევრებში. ის პერიოდი, როდესაც XIX  საუკუნის დასაწყისამდე მხატვრები ქმნიდნენ საზოგადოების და კონკრეტული შემკვეთის დაკვეთას წარსულს ჩაბარდა. ხელოვანებს გაუჩნდათ სურვილი წინააღმდგებოა გაეწიათ იმ ნორმებისადმი რაც აქამდე კარნახობდა არტისტს თუ რა და როგორ (რა ტექნიკით) დაეხატა. ამ კუთხით გარდატეხა  პირველად დელაკრუამ შემოიტანა, როდესაც ჩათვალა, რომ ფერის და თავისუფალი სიუჟეტის  გამოსახვა ტილოზე უკვე არღვევდა ყველა იმ ნორმას, რასაც იმ დროინდელი მხატვრები მიყვებოდნენ, მკაცრად აღებეჭდა კონკრეტული შეკვეთილი სცენა.
დელაკურას განსხვავებული ხედვის შემდეგ, თავისი იმ დროისათვის რევოლუციური ხედვის რეალიზება განაგრძო გუსტავ კიურბემ თავის ნამუშევრებში. ის აქცენტს აკეთებდა ყოველდღიურ სიუჟეტებზე და სახელოსნოს გარეთ შექმნილ სიტუაციებზე, რომელიც გამოირჩეოდა სპონტანურობით და სისადავით. ბურჟუაზიული საზოგადოებისთვის თავისთავად შოკის მომგვრელი იყო ეს მიდგომა, თუმცა კურბესთვის საზოგადოების აზრს ხელი არ შეუშლია  საკუთარ შემოქმედებაში ბუნებრივად წარმოედგინა ადამიანის ბუნებრივი მდგომარეობები და სიტუაციები.
ახალი აქცენტების და მიდგომების ჩამოყალიბება განაგრძეს მხატვართა იმპრესიონისტების ჯგუფმაც (მანე, მონე, რენუარი და ა.შ), რომლებიც დაინტერესდნენ და თავიანთ ნამშევრებში შემოგვთავაზეს ფერისა და სინათლის ეფექტების გავლენა ფიგურებზე. მათი შესრულების ტექნიკაც ძალიან განსხვავდებოდა აქამდე არსებული მიდგომებისგან. იმპრესიონისტების ნახატებში, მოვლენები ბუნებრივ სტუაციებში არის დახატული და გასულია სახელოსნოს სივრციდან, შუქ-ჩრდილების ეფექტიც ნახატის ფიგურებზეც სულ სხვა ელფერს აძლევს და მათი გამოსახვის ახალ მიდგომას აყალიბებს, სადაც ფიგურა სრულად და ზუსტი კონტურებთ არ არის გამოხატული, ის თითქოს ერთი მთლიანის შემადგენელი ნაწილია, და ფუნჯის სწრაფი მონასმებთ არის შესრულებული.  მათთვის წორედ საერთო შთაბეჭდილების წარმოდგენა იყო მნიშვნელოვანი, ვიდრე დეტალების ნატიფი გამოხატვა. სწორედ იმპრესიონსიტების ხედვამ, რომელთათვისაც ფერების ტალღისებრად ერთმანეთში აღრევა, სინათლის ეფექტის წარმოჩენა და საერთო სურათის შექმნა გამოხატვა ბევრად საინტერესო იყო, დასაბამი დაუდო ხელოვნებისა და მხატვრობის სივრცეში ახალი ერა ჩამოყალიბებულიყო, რომელიც არღვევდა აქამდე არსებულ შეხედულებებს და დამკვეთის აზრზე მეტად წინა პლანზე არტისტის  წარმოსახვას წამოწევდა.

https://www.youtube.com/watch?v=_XdeDn57KV8 Jean Michel Basquiat

https://www.youtube.com/watch?v=ASB07-v_ADM Marina Abramovic on "Brilliant Ideas"

https://www.youtube.com/watch?v=M4so_Z9a_u0  Marina Abramovic at TED

რა არის ხელოვნება

       ამ კითხვაზე პასუხის გაცემას მუდმივად ფიქრობენ,  არსებობს ხელოვნების მრავალი განსაზღვრება. ალბათ სწორედ იმიტომ, რომ ყველა, საკუთარი სუბიექტური აღქმიდან გამომდინარე განსაზღვრავს მის მნიშვნელობას. (საინტერესოა პირველი რომელი გაჩნდა
სიტყვა ხელოვნება თუ ის,  რასაც შემდეგ ხელოვნება უწოდეს).

      ის თუ რა არის ხელოვნება კონკრეტულად ჩემთვის,  ცოტა ხნის წინ დავფიქრდი. თავში მომდიოდა სიტყვებისა და წინადადებების სხვადასხვა კომბინაცია, რომელიც ალბათ ისევ, იმ ავტორების განმარტებებისგან მიტივტივდებოდა, რაც წამიკითხავს ან უბრალოდ მსმენია.

      შემდეგ უბრალოდ გადავწყვიტე არ მეფიქრა ხელოვნების ზოგად მნიშვნელობაზე  და განმესაზღვრა, რა არის ხელოვნება ჩემთვის. ეს აზრი ასე ჩამოვაყალიბე: ხელოვნება არის საკუთარი თავის განვითარების გზა, ხოლო ტექნიკა, მეთოდი ან საშუალება, რითაც ამ პროცესს თითოეული ადამიანი წარმართავს, გასხვავებულია. ხელოვნების საშუალებით პიროვნება ავითარებს საკუთარ თავს და საკუთარი ფიქრებისა და ემოციების პროდუქტს ქმნის.
https://www.brainpickings.org/2012/06/22/what-is-art/